هر مدیری نسبت به افراد زیرمجموعه خود میتواند دارای دیدگاههای خاصی باشد. این دیگاهها پایه و اساس روابط یک مدیر با زیردستان او را تشکیل میدهد. تمامی منابعانسانی و سرمایهای در هر سازمانی به مدیریت مناسب نیاز دارند.
انواع سیستم های مدیریت بوجود آمدهاند تا بتوان سرمایههای انسانی در هر سازمانی را به بهترین شکل مدیریت کرد. در ادامه به بررسی انواع این سیستمها میپردازیم.
۴ نوع سیستم مدیریت سازمانی
۱- سیستم مدیریت آمرانه
مدیریت سازمان، اعتماد و اطمینان کافی به زیردستان خود ندارد. به همین دلیل بیشتر تصمیمات و تعیین اهداف، در سطوح بالای سازمانی اتخاذ میشود و براساس سلسله مراتب ابلاغ میشود. در چنین سیستمی شاهد ویژگیهای زیر میباشیم:
- زیردستان مجبور به انجام وظایف محوله هستند، ترس، تهدید و تنبیه برمحیط کار حاکم است.
- پاداشها، در جهت ارضای نیازهای جسمی و ایمنی است.
- تعامل به صورت جزئی بین افراد برقرار میشود و همراه با ترس و عدم اعتماد است.
- کنترل بطور متمرکز از سطوح بالا انجام میگیرد و سازمان غیررسمی هرگز معنا نمییابد.
۲- سبک مدیریت دلسوزانه
مدیریت سازمان، اعتماد واطمینان زیادی به زیردستان خود دارد. تصمیمات در چهارچوبهای از پیش تعیینشده و در سطوح پایین گرفته میشود. در چنین سیستمی شاهد ویژگیهای زیر میباشیم:
- از پاداش و تنبیه برای ایجاد انگیزه در کارکنان استفاده میشود.
- ارتباط میان مافوق با زیردستان همراه با ترحم و دلسوزی است و البته زیردستان احتیاط لازم را دارند.
- بیشتر تصمیمات و تعیین اهداف، در ردههای بالای سازمان صورت میگیرد.
در فرآیند کنترل، تا حدی تفویض اختیار صورت میگیرد. در چنین سیستمی، سازمان غیررسمی شکل میگیرد هرچند که در برابر اهداف سازمان رسمی از خود مقاومتی نشان نمیدهد.
۳- سیستم مدیریت مبتنی بر مشاوره
مدیریت سازمان، اعتماد و اطمینان قابل ملاحظهای به زیردستان دارد. تعیین خطمشی و تصمیمگیری های عمومی، در سطح بالا انجام میگیرد ولی ارتباط زیردستان در سلسله مراتب دو طرفه است. چنین سیستمی دارای خصوصیات زیر است:
- برای ایجاد انگیزه از زیردستان، افراد را در جریان امورات قرار میدهند و از سیستم پاداش وجریمه در برخی اوقات استفاده میشود.
- ارتباطات میان مافوق و مادون، نسبتا متقابل است که با اعتماد و اطمینان خوبی همراه میباشد.
- بیشتر فرآیند کنترل، به قسمت پایین سلسله مراتب تفویض میشود و با یک حس مسئولیتپذیری در همه سطوح اجرا میشود.
- سازمان غیررسمی تشکیل میشود ولی براساس اهداف سازمان رسمی فعالیت خواهد کرد.
۴- سیستم مدیریت روابط انسانی
مدیریت سازمان، اعتماد و اطمینان کامل به زیردستان خود دارد. یک چنین سازمانی دارای معیارهای زیر میباشد:
- تصمیمگیری بطور گستردهای در سراسر سازمان توزیع شده است.
- ارتباطات گستردهای در تمامی سازمان شکل گرفته است.
- فرآیند کنترل توسط ردههای عملیاتی صورت میپذیرد.
سازمان رسمی و غیررسمی با یکدیگر یکی شدهاند، بنابراین تمامی نیروها سعی دارند تا اهداف سازمان را برآورده کنند.
شکل فوق میزان مشارکت زیردستان در فعالیتهای سازمانی را نشان میدهد. این که یک مدیر کدام سیستم را برای مدیریت در سازمان خود انتخاب کند به شرایط مدیریتی و وضعیت سازمان بستگی دارد.
منبع
لاراولیستا | مرجع بازار صنعت پلاستیک